Sáng sớm cuối tháng 9, cụ Mười (64 tuổi, ngụ thị trấn Tân Lập, huyện Tân Thạnh, tỉnh Long An) chạy xe máy đến chợ cách nhà hai km. Một lúc sau, anh ta quay lại với mớ vừng nhỏ, lắc đầu nói: “Tôi sống ở vùng lũ cả đời, cá ở đó nấu cơm mà năm nay phải ra chợ mua, bây giờ thấy đời lắm rồi. Lạ thật.

Gần nhà anh, cái chuồng cá bằng khung sắt, cột bê tông của hàng xóm, mới đầu tư 13 triệu đồng, hôm trước chúng nó bịt mũi, trưa rồi lôi cá đục ra kiểm tra, được khoảng hai ký. Cá rô phi, rô phi, cá trê lau kính Đang là mùa lũ, nhưng mực nước sông thấp hơn các đê bao xung quanh hơn một mét, ở các bờ đê, ruộng lúa vừa thu hoạch bị giày cao gót, mặt đất nứt nẻ do nắng nóng.

Chi phí lắp đặt Hò Hội đã hơn 13 triệu đồng, thức trắng đêm, vợ chồng ông chỉ câu được gần 2 kg cá Nhiếp ảnh: Hoàng Nam .—— Ông già Mười nhớ lại, kể về Cánh đồng này cách đây 10 – 20 năm lũ năm nào cũng xảy ra lũ lụt, cả cánh đồng một buổi sáng trắng muốt hoa loa kèn dại, giữa đồng một chiếc xuồng ba lá trượt mạnh làm rung chuyển bẫy nước và cây hẹ. , Bông điên điển cười … Ở dưới nước, đuôi chồn có cơ gì? Kiểm tra mã cứ phát triển, là nơi trú ngụ lý tưởng cho cá rô đồng, bạch tuộc, cá trê và rắn đầu. Nó cũng cần 5-7 giạ Nhưng cá khỏe thì chỉ cần kéo lưới 20m, hai tiếng rưỡi, nửa tiếng sau cũng không kéo lên được, chỉ chọn một ít để ăn, còn lại chuẩn bị làm mắm hoặc nấu lợn. ”Cổ Muội .—— Để tưởng nhớ cố nhân, lũ lụt tràn về, cá thượng nguồn phun ra vô số, cá dưới ao chìm nên mới có móng vuốt ở dưới sông. Bông đang được lau bởi hàng ngàn. Người câu cá ngồi trước ghe treo mồi treo chuối, giun trước sau cắn cá kéo phao, chỉ chọn con lớn để câu, ở ngã ba vượt sông, mái dài 4-5 m, đường kính 2,5 m. , Có khi nâng được những con cá nặng hàng trăm kg. Nếu mái nhà hơi cũ thì phải dỡ ra vì ở đó không có chỗ chứa, phòng sợ cá gãy, bằng những thanh gỗ, mọi người cùng đi dọc bờ ruộng để nhổ sạch cỏ dại, hoa súng, sau đó thu gom ngoài đồng. góc của. Ngoài việc giữ phù sa trên ruộng, tảo và hoa loa kèn vẫn sẽ là phân xanh của đất trong vụ thu hoạch sau. Những năm này, đất đai màu mỡ, mầm bệnh, cỏ dại bị lũ cuốn trôi nên người dân hầu như không sử dụng phân bón, hóa chất.

Nhà ông cụ gần mười một cây số vào buổi chiều, ông Nan Ming, người gầy và thấp, bảo con trai để xe máy trước nhà dọc theo kênh Wan Engen. Căn nhà cấp 4 này được xây tường gạch kiên cố, phía trước là con đường rộng gần 3m được trải bê tông hai chân.

“Đây là một mảnh đất rất nhỏ. Độ chìm của mùa này là dưới 2 feet-3 mét nước. Ngôi nhà vách lá nằm trong túp lều lá. Tôi sẽ treo nó ở đó mỗi khi tôi trở lại lưới.” Nam Minh (Nam Minh) Giọng run run nói, chỉ vào khoảng sân gạch trước nhà. Đối với người khác, hãy nói với con trai rằng điếu thuốc đang cháy nhanh, người đàn ông 62 tuổi im lặng, đôi mắt rưng rưng, ​​những ký ức về trận lũ vừa qua chợt ùa về.

Lão nông Nan Minh (Nan Minh) có hai con và vợ thiệt mạng trong mùa lũ: Nơi chôn nhau cắt rốn Ảnh: Hoàng Nam .—— Nam Minh tên thật, quê ở tỉnh Khmer Trarong Danh Văn Minh, gia đình lưu vong khi ở Cần Đước (Cần Đước). Năm 20 tuổi, nhà đông con, cơm không đủ tẻ, Nam Minh bỏ quê lên Tân Thành ở nhờ nhà người quen, những người này đang thuê nhà, đi làm thuê. Đó là ngày đầu tiên ông về nước vào năm 1978, cũng là mùa lũ lịch sử. Ngâm ruộng trong nước qua đêm. Thiếu gạo, hàng nghìn gia đình phải ăn thiếu thốn và xăng dầu. Hai người xới đất, chặt tre, Lá xin chủ đất dựng một căn nhà gỗ nhỏ để ở. Những năm sau đó, ba đứa trẻ lần lượt ra đời.

Một buổi chiều mùa lũ năm 1991, Minh thuê mảnh đất cách nhà Tấn Hùng 50 cây số về phía thượng lưu. Xa cánh đồng non nước rực rỡ. Tổ nông dân hội ý nhanh, rời ruộng, cho máy lên xuồng rồi nổ máy, chạy hết tốc lực.

Minh quay lại căn nhà gỗ nhỏ đã ngập nước từ lúc nào. Anh phải nhờ hàng xóm dùng những thân cây tre kê đỡ chiếc giường nhỏ trên mực nước lũ, làm nơi trú ngụ cho vợ con. Tại khu vực này, hàng trăm ha lúa đã chín. Các ao cá thấp ven biển cũng chìm trong nước. Con người và vật nuôiPhải ở trên gác xép trên mặt đất ở độ cao của linh hồn nước. Một số nhà nằm ở vùng trũng, nước dâng cao phải khoét tường mới vào được nhà, mọi sinh hoạt hàng ngày đều phải đi ca nô. Sau đó dùng sào tre vớt hoa gạo ngập trong nước, hoa gạo đổi màu, có mùi khô. Minh dùng những tấm gỗ ghép lại để làm quan tài cho các em nhỏ. Năm đó bốn phía chỉ thấy bạch quang chạy về phía cuối chân trời. Không còn đất cao, Minh ứa nước mắt, vượt thân tre để làm quan tài tạm bợ. Gần một tháng sau khi lũ rút, hai đứa con của chị mới được chôn cất đàng hoàng. thóc. Những người giăng lưới đánh cá ở các nước / vùng khác không hiểu phong tục này: trên đồng bằng ngập nước, đêm mưa, họ đi theo ánh sáng. Nan Ming cho biết, khi chúng tôi đến nơi đặt quan tài, họ đã hạ thấp chân tay và nhìn chằm chằm về hướng đối diện. Nam Minh và một nhóm nông dân trở về sau gần một tháng sống trên mảnh đất xa lạ, họ đi chợ mua gạo và muối bột cho vợ con. Con tàu này vừa cặp chợ thì một người quen từ xa đã nghe tin dữ. Khi đến gần nhà, Minh nhìn thấy đằng xa là chiếc ca nô của nhà hàng xóm lững thững trên chiếc ca nô, điều này cho anh ta một thông báo khả nghi. Anh ta đã gục ngã.

Một buổi chiều, khi đang bơi xuồng đi thăm người quen, vợ Minh đột ngột đổ bệnh. Ở nơi “khỉ ho cò gáy” thiếu thuốc, chị ngất xỉu và chết trên chiếc thuyền ba lá giữa biển cả mênh mông. Ngoài chiếc giường, căn nhà gỗ của hai vợ chồng là nơi ăn ngủ, trống trải. Hàng xóm thấy vậy, mỗi người góp nửa tấm ván nằm để anh đưa linh cữu vợ vào. Không có chỗ để phi tang, Minh bỏ quan tài xuống xuồng rồi buộc dây vào chòi. Những ngày sau, lũ rút, anh chở xác vợ lên đồi cao của một người quen cách đó ba cây số chôn cất.

Nan Minh là một thành viên của thế hệ nông dân này. Đồng bằng sông Cửu Long đã bị ảnh hưởng bởi lũ lụt trong một thời gian dài. Trong 20 năm qua, miền Tây đã trải qua một số trận lũ lớn như năm 2000, 2001, 2002 và 2011. Trong số đó, trận lũ năm 2000 là trận lũ lịch sử lớn nhất trong vòng 70 năm qua. Đỉnh lũ ở Tân Châu (An Giang) là 4,78 m, cao hơn các đỉnh lịch sử năm 1978 và 1996 từ 30 đến 50 cm.

Trận lũ lụt năm 2000 đã ảnh hưởng đến 8 tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, làm 481 người chết, thiệt hại hoa màu và nhà cửa gần 4 nghìn tỷ đồng. Tại Long An, mưa lũ đã làm 75.000 ha lúa bị ngập và mất trắng, 600.000 người mất nhà cửa; hàng trăm trường học, km đường, cầu bị hư hỏng, 78 người chết, tổng thiệt hại hơn 670 tỷ đồng.

Ông Lê Thành Tâm (nguyên Bí thư Tỉnh ủy Long nhãn 1999-2005) nhớ lại lịch sử cách đây khoảng 20 năm Đồng Tháp Mười hầu như năm nào cũng có lũ lớn. . Do không có hệ thống đê bao, sông ngòi và đường sá không thể phân biệt được vào mỗi mùa lũ, và chúng bị nước biển bao bọc. Mọi hoạt động, sinh hoạt của con người đều được thực hiện trên ca nô.

Năm đó, mùa lũ, chính quyền được chỉ thị theo dõi tất cả các hoạt động khác và ưu tiên kiểm soát lũ. “Thời điểm đó tôm cá nhiều lắm nhưng hàng năm có hàng trăm người chết, đa số là trẻ em. Sau trận lũ, nhà cửa, đường sá, công trình bị phá hủy và phải khắc phục rất vất vả”, ông Ruan Bi cho biết trong một bức thư từ tỉnh Long An.

Từ những năm 2000, tỉnh Long An và nhiều tỉnh miền Tây khác bắt đầu đầu tư các khu nhà ở, đường xá vùng lũ để người dân sinh sống. Nổi trong vài tháng giúp ổn định cuộc sống. .

Trong cuốn sách “Những ngày cuối cùng của Đại Mekong”, Brian Eyler, Giám đốc Chương trình Đông Nam Á của Trung tâm Nghiên cứu Stimson, Hoa Kỳ, đã chỉ ra rằng Ủy ban sông Mekong xác định vào năm 2017 rằng lũ lụt ở đồng bằng đã gây ra thiệt hại do lũ. Khoảng 600-70 triệu đô la Mỹ mỗi năm, và mùa lũ cũng mang lại lợi nhuận 80-10 tỷ đô la Mỹ. Các phù sa từ lũ sông hàng năm hình thành nên đồng bằng sông Cửu Long. Hệ thống của nó đã đạt đến điểm này “, Brian Eyler viết. Tác giả cũng nói rằng nếu không có trầm tích, đất đai của châu thổ sẽ sụp đổ trong các điều kiện tự nhiên, với việc khai thác quá mức nước ngầm và mực nước dâng cao. Tình hình sẽ xấu đi nhanh chóng. — Nam Minh không giỏi tướng sốSau khi thùng rác trải qua một mùa lũ đáng buồn, ông và các con chuyển đến một vùng quê khác. Nơi ở mới của anh cách đó hơn chục cây số, có đê bao quanh, người dân ở đây có thể trồng ba vụ mỗi năm. Anh ta gia nhập hàng ngũ một phụ nữ địa phương và có bốn người con.

Gia đình anh chiếm diện tích 6.000m2 sau nhiều năm hoạt động hết công suất, do lũ ngắn hạn nên không có nguồn cung cấp phù sa. Về lâu dài, phải tăng cường đầu tư vào phân bón và hóa chất. Do đó, không có mùa giải phụ. Trước đây, những con đê cao để ngăn lũ, nhưng nay nước không còn chảy ngược trở lại và trở thành “pháo đài”.

“Trước đây người ta chỉ lo thiếu cơm chứ không lo thiếu cá, nước thì đẩy kiến ​​vàng về phía cá, câu cá thì cá vược không ăn được, giờ phân thuốc quá, nước chảy không về. Kiến, cá tuyệt chủng, con cháu cũng lần lượt bỏ xứ ra đi.